Vai trò quan trọng của hải sâm trong hệ sinh thái biển:
1. Là “máy hút bụi” của đáy đại dương:
Hải sâm ăn chất hữu cơ phân hủy trong cát biển như tảo, xác động vật nhỏ và vi sinh vật. Quá trình tiêu hóa của chúng giúp:
-
Làm sạch đáy biển khỏi các chất thải hữu cơ.
-
Tái chế dinh dưỡng, cung cấp chất cần thiết cho rong, tảo và sinh vật đáy.
-
Làm tơi xốp và giàu hóa trầm tích đáy biển, tương tự như giun đất trên cạn.
2. Giảm axit hóa đại dương:
Thông qua quá trình bài tiết, hải sâm giúp trung hòa axit trong môi trường biển bằng cách tiết ra canxi cacbonat. Điều này giúp bảo vệ các sinh vật nhạy cảm như san hô và sinh vật vỏ cứng khỏi tác động của hiện tượng axit hóa đại dương – một trong những mối đe dọa lớn nhất đến sự sống dưới biển.
3. Mắt xích quan trọng trong chuỗi thức ăn:
Hải sâm là nguồn thức ăn cho nhiều loài động vật biển như cá đáy, rùa biển và sao biển ăn thịt. Sự hiện diện của chúng giữ vai trò cân bằng quần thể các loài săn mồi và sinh vật đáy.
4. Tạo môi trường sống cho sinh vật khác:
Một số loài tôm, cá nhỏ sống cộng sinh hoặc trú ngụ gần hải sâm để tránh kẻ thù. Điều này làm tăng tính đa dạng sinh học và sự phong phú của hệ sinh thái biển.
Hải sâm đang bị đe dọa nghiêm trọng:
Vì có giá trị kinh tế và dinh dưỡng cao, hải sâm đang bị khai thác quá mức ở nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Hậu quả là:
-
Nguồn hải sâm suy giảm nhanh chóng.
-
Mất cân bằng hệ sinh thái đáy biển.
-
Tăng tích tụ chất thải hữu cơ dưới đáy, ảnh hưởng đến sức khỏe đại dương.
Giải pháp bảo vệ hải sâm và hệ sinh thái biển:
-
Bảo vệ khu vực sinh sống của hải sâm, không đánh bắt trái phép.
-
Phát triển mô hình nuôi trồng hải sâm thay vì khai thác tự nhiên.
-
Tăng cường nghiên cứu khoa học, nâng cao nhận thức cộng đồng về vai trò của hải sâm.
Kết luận:
Hải sâm là “người dọn vệ sinh” thầm lặng nhưng không thể thiếu của đại dương. Bảo vệ hải sâm chính là bảo vệ sức khỏe và sự bền vững của toàn bộ hệ sinh thái biển. Hãy chung tay gìn giữ loài sinh vật tuyệt vời này trước khi quá muộn!